Aleksandar Božović
NASA je potvrdila postojanje rupe širine preko 100 metara na površini Marsa i spekulisala da bi ova struktura mogla predstavljati „portal“ ka podzemnom svetu koji bi mogao podržavati život. Fotografija rupe objavljena je kao deo NASA programa „Astronomska fotografija dana“, a poreklo rupe i šta se tačno nalazi ispod nje ostaje nepoznato.
Prema navodima istraživača, ovakve rupe su izuzetno interesantne jer mogu voditi u velike podzemne pećine koje su zaštićene od ekstremnih uslova na površini Marsa – kao što su jaka radijacija, niske temperature i solarni vetrovi. Zbog toga se smatraju pogodnim mestima za traženje tragova života.
Iako NASA godinama pokušava da umanji očekivanja javnosti kada je u pitanju otkriće vanzemaljskog života, ovo je jedan od retkih primera gde direktno otvara mogućnost postojanja života ispod površine crvene planete. Do sada je pažnja bila uglavnom usmerena na mikrobni život u zaleđenim okeanima na planetama i njihovim satelitima Sunčevog sistema.
NASARupa je uočena još 2017. godine uz pomoć orbitera Mars Reconnaissance Orbiter, a nova pažnja prema njoj usledila je nakon objavljivanja slike. Zanimljivo je da se u istoj oblasti nalazi više rupa, ali ova konkretna – smeštena u gornjem desnom uglu slike – je perfektno okrugla i okružena kraterom, što dodatno povećava misteriju njenog nastanka. Mogući uzrok se vezuje za udar meteora.
NASA je naglasila da bi ova lokacija mogla postati važan cilj budućih misija, uključujući robote, sonde i ljudske posade. Američki Geološki zavod (USGS) je već identifikovao više od 1.000 potencijalnih ulaza u pećine širom Marsa koristeći podatke prikupljene iz orbite, ali njihova prava dubina i veličina ostaju nepoznati.
I druge svemirske agencije, poput Evropske svemirske agencije (ESA), pronašle su dokaze o postojanju starih tunela lave ispod ugašenih vulkana na Marsu.
Najranija mogućnost da ljudi direktno istraže ovu rupu jeste 2028. godine. Elon Musk, osnivač kompanije SpaceX, nedavno je izjavio da planira da pošalje više svemirskih brodova „Starship“ na Mars i to već krajem sledeće godine, iako bi te misije u početku bile bespilotne. Musk je izrazio nadu da će do 2026. lansirati ukupno pet ovakvih letelica, što bi predstavljalo ključni korak ka slanju prve ljudske posade na Mars, potencijalno do 2030. godine, prenosi MSN.
