Svemirski teleskop James Webb otkrio vodenu paru na planeti van Sunčevog sistema

Naučnici su na egzoplaneti GJ 486b otkrivenoj pre dve godine, uz pomoć James Webb svemirskog teleskopa otkrili znakove vode pare, ali i dalje nisu sigurni u njen izvor. GJ 486b je stenovita planeta koja se nalazi u sazveđu Devica i udaljena je od Zemlje 26 svetlosnih godina, što, kako tvrde naučnici, nije toliko daleko, prenosi Mashable.

Ova planeta je veća od Zemlje za oko 30 odsto i kruži oko zvezde crvenog patuljka na jedan i po dan. Blizu je zvezdi domaćina i ima površinsku temperaturu od oko 430 stepeni celzijusove skale. Ova planeta, uprkos visokim temperaturama pokazuje i znakove vode pare što može da znači da čak i vanzemaljski svet ima atmosferu oko nekih planeta, što dosad nikada nije otkriveno.

Egzoplaneta je svaka planeta koja se nalazi van našeg Sunčevog sistema. Većina njih kruži oko drugih zvezda, ali postoje i egzoplanete koje se nazivaju skitnice i one orbitiraju oko galaktičkog centra, a da nisu vezane za bilo koju zvezdu.

Ukoliko naučnici utvrde da poreklo vodene pare dolazi sa planete, a ne sa zvezde oko koje kruži, to bi bilo revolucionarno otkriće u nauci o egzoplanetama, kaže fizičar Kevin Stivenson.

Važnost atmosfere na Zemlji

Atmosfera koja je prisutna na planeti na kojoj živimo je ključna za živa bića kakva poznajemo. Ona zadržava kiseonik u vazduhu i filtrira sunčevo zračenje, bez čega ne bismo mogli da dišemo dok paralelno imamo dovoljno toplote, a da prilikom zagrevanja ne budemo spaljeni.

Osim toga, atmosfera je krivac koji svojim pritiskom omogućava vodi da izbija na Zemljinu površinu.

Vodena para koja je otkrivena na stenovitoj egzoplaneti GJ 486b mogla bi da bude sasvim revolucionarno otkriće u astronomiji, jer bi to značilo da na planeti postoji izvor vode. Para je ranije otkrivena na gasovitim egzoplanetama, ali nikada na stenovitim ili planetama poput Marsa, Merkura i Venere.

Ipak, naučnicima je potrebno više posmatranja kako bi utvrdili tačan izvor vodene pare – postoji mogućnost da voda ne dolazi direktno iz ove planete već iz spoljašnjeg izvora, odnosno zvezde crvenog patuljka oko koje ova orbitira.

Čak i najveća zvezda koju poznajemo – Sunce, uprkos svojoj ogromnoj toploti ponekad ima vodenu paru u svojim pegama, jer su te oblasti hladnije u poređenju sa ostalom Sunčevom površinom.

Teleskop James Webb

Ovo otkriće je proizvod saradnje američke svemirske agencije NASA, kao i Evropske i Kanadske svemirske agencije. Njihov teleskop James Webb napravljen je sa glavnom svrhom da pronađe atmosferu drugih planeta. Otkrića poput vode, metana i kiseonika van Zemlje mogli bi da znače da nismo sami u svemiru.

Tehnika kojom se služe naučnici koji koriste Webb teleskop zove se transmisiona spektroskopija za proučavanje egzoplaneta. Kada zvezdana svetlost uđe u atmosferu egzoplaneta, njeni molekuli apsorbuju svetlosne talasne dužine odnosno boje, pa razdvajanje svetlosti zvezde na njene osnovne delove (dugu) omogućava astronomima da otkriju koji svetlosni segmenti nedostaju da bi se utvrdio molekularni sastav atmosfere ovih planeta.

Shutterstock

Ipak, naučnici poručuju da ovo nije otkriće koje bi značilo postojanje nove planete za život ljudi – ova planeta je preblizu svoje zvezde da bi mogla da bude nastanjena od strane ljudi. Međutim, ukoliko se ispostavi da ima atmosferu, cilj je da otkriju da li bi stenovita egzoplaneta mogla da održi zaštitnu čauru i povrh blizine vrele zvezde.