AI odgovori u Google pretrazi značajno smanjuju posetu web stranicama

Google je tokom protekle godine drastično promenio način na koji prikazuje rezultate pretrage, a najvidljiviji dokaz toga su AI Overviews, odgovori generisani veštačkom inteligencijom koji se pojavljuju na vrhu rezultata pretrage. Iako Google insistira da ti odgovori ne oduzimaju saobraćaj veb sajtovima, nova analiza Pew Research Centra pokazuje upravo suprotno.

AI Overviews, zasnovani na Google Gemini modelu, prvi put su testirani u maju 2023. pod imenom “Search Generative Experience”, a od tada su postali redovan deo SERP-a (Search Engine Results Page). Iako su mnogi izdavači već izrazili zabrinutost zbog potencijalnog gubitka poseta, Google tvrdi da AI funkcije zapravo podstiču korisnike da postavljaju više pitanja i na taj način „otvaraju nove prilike za povezivanje sa veb sajtovima“.

Međutim, studija Pew Research Centra demantuje tu tvrdnju. Analizom ponašanja 900 korisnika Ipsos KnowledgePanela u martu 2025. utvrđeno je da stranice sa AI Overview odgovorima imaju znatno manji procenat klikova na druge izvore: svega 8%, naspram 15% kod stranica bez AI odgovora. Još poraznije, samo 1% AI Overviews rezultiralo je klikom na izvor, i to najčešće ka sajtovima poput Wikipedije, YouTube-a i Reddita, koji zajedno čine 15% svih citiranih izvora.

Još jedan zabrinjavajući nalaz: korisnici koji vide AI Overview češće završavaju sesiju pretrage odmah nakon toga. To sugeriše da mnogi prihvataju informacije koje im servira AI kao konačne, bez dalje provere — i to uprkos poznatim slabostima generativne AI, kao što su „halucinacije“, odnosno izmišljanje netačnih informacija.

Štaviše, udeo pretraga koje uključuju AI odgovore raste. Prema studiji, oko 20% svih Google pretraga danas prikazuje AI Overview, a verovatnoća da se pojavi raste kod složenijih i upitno formulisanih pretraga. Čak 60% pitanja i 36% punih rečenica u pretragama generiše AI odgovor.

Google, očekivano, osporava nalaze studije. U zvaničnoj izjavi kompanija navodi da je metodologija istraživanja „manjkava“ i da koristi „neraznovrsan skup pretraga“. Takođe ističu da svakodnevno preusmeravaju milijarde klikova ka veb sajtovima i da nisu primetili značajan pad u ukupnom saobraćaju, prenosi ArsTechnica.

Ipak, brojke iz Pew izveštaja teško je ignorisati. U kombinaciji sa širenjem AI funkcija i rastućim profitima Google-a, nameće se pitanje — da li se korisnici informišu kvalitetnije, ili jednostavno brže odustaju od dubljeg istraživanja? I što je još važnije: da li će budućnost interneta zavisiti isključivo od algoritama koje niko ne može da proveri?